Zaplanować spokój, czyli święta osób z demencją
Badania psychologiczne dowodzą, że święta (szczególnie organizacja ich celebracji) są jednymi z największych czynników stresogennych w życiu. Okres ten może być szczególnie trudny dla opiekunów osób żyjących z otępieniem. Święta przynoszą wiele nowych aktywności, zmiany w codziennej rutynie, rozmowy z licznymi członkami rodziny i znajomymi a także udział w corocznych obrzędach. Dla seniorów z demencją może to być stresujące w skutkować wycofaniem, nasileniem lęku, pogłębieniem zaburzeń poznawczych czy nasileniem zaburzeń zachowania. Aby pomóc seniorowi w radosnym przeżywaniu okresu świątecznego i zredukować własny stres, opiekun musi pamiętać o kilku zasadach prawidłowego zachowania. Nie należy zapominać, że nawet osoby z głęboką demencją są w stanie odczuwać emocje, mimo że później nie pamiętają co je wywołało. Oto kilka wskazówek, które mogą pomóc spokojniej przeżyć Boże Narodzenie.
Zminimalizowanie stresu opiekuna
Osoby z chorobą Alzheimera lub demencją są zwykle dość wrażliwe na nastroje i uczucia innych ludzi. Jeśli opiekun jest zestresowany i niespokojny, prawdopodobnie też się zestresują i podenerwują. Może to prowadzić do trudnych zachowań, które następnie sprawią, że będzie on jeszcze bardziej zestresowany. To błędne koło. Nie jest możliwe całkowite wyeliminowanie stresu, ale można postarać się ograniczyć dodatkowe zobowiązania do minimum. W ten sposób opiekun nie będziesz przytłoczony czasochłonnymi zadaniami świątecznymi. Część zadań można oddelegować rodzinie.
Zmiana rodzinnych tradycji
Przy wielu obowiązkach związanych z opieką robienie wszystkiego „tak jak kiedyś” i znalezienie sposobów, aby jeszcze “odpowiadały” starszej osobie, będzie prawdopodobnie przytłaczające i stresujące. Dobrym pomysłem może być ograniczanie części tradycji rodzinnych i skupienie się na kilku najbardziej znaczących. Warto zapytać seniora, które tradycje ceni najbardziej. To sposób, aby poczuli się ważni i zaangażowani. Może to oznaczać wybranie czegoś znaczącego dla nich, na przykład przycinanie choinki, oświetlenie menory, śpiewanie tradycyjnych pastorałek lub pieczenie specjalnych świątecznych przysmaków.
Zaangażowanie seniora w przygotowania do świąt
Pozwolenie starszemu dorosłemu na udział w przygotowaniach do wakacji czasem pomaga im poczuć się przydatnymi i zapoznać się z nadchodzącymi uroczystościami. Należy pamiętać by dobrać aktywności pozwalające im wykorzystać zachowane umiejętności Należy poprosić o pomoc przy małych zadaniach, które mogą z powodzeniem wykonać.
Będą czuć się przydatni i szczęśliwie zajęci, gdy będziesz pracować nad innymi rzeczami.
Propozycje aktywności: obieranie ziemniaków lub marchewki, lepienie pierogów, wycieranie stołu, polerowanie sztućców, pakowanie prezentów.
Ograniczenie dekoracji świątecznych
Przy dekorowaniu należy umiar. Zbyt dużo bałaganu, dekoracji lub migoczących świateł może spowodować nadmierną stymulację i dezorientację. Dodatkowy dywanik może być przyczyną upadku. Należy skoncentrować się jedynie na wesołych przedmiotach, które przywracają szczęśliwe wspomnienia i są ważne dla rodzinnych tradycji.
dr Piotr Seiffert - lekarz specjalista oddziału geriatrii ZSM
Redaktor portalu www.poradnikgeriatryczny.pl